Powikłania cukrzycy

Rany przewlekłe stają się coraz większym problemem współczesnego, starzejącego się społeczeństwa. Szacuje się, że w Polsce osoby cierpiące z tego powodu obejmują liczbę 500 tysięcy chorych, a w Europie liczba ta sięga 3 milionów. Często skutkiem ran przewlekłych goleni oraz stopy cukrzycowej są amputacje kończyn dolnych. Niestety w Polsce liczba amputacji jest prawie dziesięciokrotnie większa, niż w krajach Europy Zachodniej. Poszukiwanie nowych metod umożliwiających poprawę gojenia ran przewlekłych oraz zmniejszenie liczby odjęcia kończyn trwają od wielu lat. Do jednych z ważniejszych składników tych metod należy zastosowanie hiperbarii - działanie na tkanki tlenem o wyższym, niż atmosferyczne ciśnieniu. Metoda ta jest skuteczna i stosuje się ją w niektórych miejscach Polski w dużych komorach hiperbarycznych. Koszty jednak takich komór i w konsekwencji leczenia, są wysokie. Wymusiło to wyprodukowanie mini- komór, umożliwiających ulokowanie w niej tylko kończyny. Kolejnym krokiem, mającym na celu łatwiejsze zastosowanie hiperbarii było połączenie jej z jednoczasowym działaniem ozonu, mającym działanie bakteriobójcze. Specjaliści od hiperbarii - zarówno inżynierowie, jak i w sposób szczególny lekarze- mogą włączyć się do poprawy skuteczności leczenia ran przewlekłych, stopy cukrzycowej oraz odleżyn.

ZASTOSOWANIE TLENOTERAPII HIPERBARYCZNEJ W LECZENIU POWIKŁAŃ CUKRZYCY

Cukrzyca jest chorobą metaboliczną charakteryzującą się podwyższonym poziomem glukozy we krwi, która spowodowana jest problemami w produkcji lub działania insuliny.

W Polsce na cukrzycę choruje już 3 mln osób, a ich liczba stale rośnie (ok. 2,5% rocznie) Podejrzewa się, że ok 600 tys. osób nie jest jeszcze zdiagnozowanych, ponieważ sama w sobie cukrzyca jest bezbolesna. Z tego powodu często wiele osób przez bardzo długi czas pierwsze objawy tłumaczy np. przemęczeniem.

Nie leczona cukrzyca prowadzi do mikroangiopatii, niedotlenienia tkanek i zmian niedokrwiennych, zwiększa to ryzyko udaru i predysponuje do większych uszkodzeń tkanki mózgowej. U pacjentów występuje zaawansowana miażdżyca tętnic wieńcowych i mózgowych oraz obserwuje się zmniejszoną odpowiedź na leki rozszerzające naczynia krwionośne. Uszkodzenie śródbłonka naczyń tętniczych oraz zaburzenie prawidłowej elastyczności naczyń prowadzą do niedokrwienia tkanek.

Mikroangiopatia prowadzi do rozwoju nefropatii (uszkodzenie naczyń w nerkach), retinopatii (uszkodzenie naczyń w gałce ocznej mogące doprowadzić do ślepoty) oraz neuropatii (zaburzenie mikrokrążenia w nerwach, które objawia się zazwyczaj zaburzeniami czucia przede wszystkim podudzi i stóp).

U pacjentów z cukrzycą występują poważne problemy z odpornością, które predysponują ich do częstych i bardzo trudnych w leczeniu zakażeń bakteryjnych oraz grzybiczych.
Pogorszenie ukrwienia stóp, zmiany miażdżycowe, zaburzenia czucia i oraz osłabienie procesów naprawczych przyczyniają się do powstania tzw. stopy cukrzycowej – zmian martwiczych tkanek stopy.

– Na świecie rocznie umiera około 3,5 mln diabetyków.
– Cukrzyca może skrócić długość życia nawet o 10 lat
– Co roku amputowanych jest 14 tys. kończyn dolnych z powodu tzw. stopy cukrzycowej
– 3 tys. polskich diabetyków co roku traci wzrok.
– 3 mld złotych (ok. połowę wydatków na cukrzycę) generują wydatki związane z powikłaniami cukrzycy, z czego: 75% powikłania sercowe, 14% udary mózgu, 8% choroby nerek i po 1% choroby oczu oraz stopa cukrzycowa

Tlenoterapia hiperbaryczna przeciwdziała powstawaniu cukrzycy oraz wpływa na ograniczenie jej destrukcyjnego oddziaływania na organizm.

Kiedy w warunkach bardzo wysokiego ciśnienia dochodzi do nasycenia komórek tlenem, poprawia się krążenie krwi w organizmie, co skutkuje lepszym dotlenieniem wszystkich – w tym również zainfekowanych czy chorych – narządów i tkanek. Zastosowanie tlenoterapii daje świetne efekty zwłaszcza w przypadku wystąpienia trudno gojących się ran, owrzodzeń i pęknięć skóry – czyli typowych powikłań cukrzycowych.

„Leczenie zespołu stopy cukrzycowej jest wielokierunkowe. Bardzo istotna jest prawidłowa terapia minternistyczna oraz chirurgiczne opracowanie rany. Metodą uzupełniającą to leczenie jest hiperbaryczna terapia tlenowa. Celem jest ograniczenie infekcji, bezpośrednie działanie toksyczne na beztlenowce, poprawa gojenia się rany. Jak wykazują badania, zastosowanie HBOT w leczeniu skojarzonym stopy cukrzycowej doprowadziło u części chorych do całkowitego zagojenia się ran lub do znacznej poprawy stanu miejscowego, co zapobiegło amputacjom lub pozwoliło na ograniczenie zakresu amputacji.” (Łatka i wsp. 2009)

Zabiegi w komorze hiperbarycznej znane są z tak dużej skuteczności, ponieważ przyczyniają się one do obniżenia poziomu glukozy we krwi. To pierwszy i bardzo ważny czynnik, który przemawia za pozytywnym działaniem tlenoterapii.
Diabetycy wybierają HBOT również ze względu na to, że po zabiegach wzrasta insulinowrażliwość oraz zwiększa się przepuszczalność bariery między krwią a mózgiem oraz krwią a siatkówką. Tworzą się wówczas nowe naczynia krwionośne oraz nowe połączenia nerwowe.

Po tlenoterapii diabetycy zauważają u siebie poprawę funkcjonowania układu immunologicznego, zmniejszenie masy ciała oraz zwiększenie wrażliwości na przyjmowane lekarstwa (w tym antybiotyki). Co więcej, jeśli chodzi o wspomaganie leczenia cukrzycy, warto wspomnieć o powstającym po zabiegu w komorze hiperbarycznej wzmocnieniu procesu namnażania się fibroblastów komórek nabłonka oraz włókien kolagenowych. Dochodzi także do znacznego zwiększenia neurogenezy komórek macierzystych w szpiku kostnym oraz w układzie nerwowym.
Diabetycy cenią sobie również działanie bakteriobójcze i grzybobójcze tego typu zabiegów, a także – co bardzo istotne – zmniejszenie się stanu zapalnego po regularnych wizytach w gabinetach tlenoterapii.